Hoe zou ik autisme omschrijven?

De hersenen van personen met autisme hebben een andere bedrading als die van de gemiddelde mens. Daardoor gaan ze de wereld op een andere manier ervaren.

De exacte diagnose die ik kreeg, is ASS. 

ASS staat voor AutismeSpectrumStoornis. 

A van Autisme.

S van Spectrum.

Iedere persoon met autisme is uniek. De ene is gevoeliger voor geluid. De andere voor geuren. De ene ervaart voornamelijk problemen op het vlak van verbeelding, de andere op het vlak van sociale contacten. Ook de opvoeding, het karakter, de cultuur, het geslacht, de omgeving, de leeftijd, het IQ en eventuele bijkomende stoornissen, zoals ADHD, hypersensitiviteit,... zijn medebepalend voor de manier waarop het autisme zich uit.

Het enige dat alle personen met autisme allemaal gemeen hebben, is de andere manier waarop ze prikkels verwerken.

S van Stoornis. 

Persoonlijk hou ik niet van het woord 'stoornis'. Het heeft een te negatieve bijklank. De triade van stoornissen (afwijkingen in communicatie, sociale contacten en verbeelding/rigiditeit), waar in literatuur vaak naar verwezen wordt, is in mijn ogen  slechts het gevolg van de andere manier waarop personen met autisme de wereld waarnemen. Die andere gewaarwording kan inderdaad storend gedrag veroorzaken, zowel voor de persoon met autisme, als voor de omgeving. Dat is echter niet altijd het geval. Er bestaan ook contexten, waarbij autisme net een troef is. De voordelen van autisme bespreek ik in Pluspunten autisme. Voor mij is autisme dan ook geen stoornis, maar een andere gewaarwording van de wereld.

Opgelet! Ik praat over personen mét en personen zonder autisme. In werkelijkheid is alles echter niet zo zwart-wit. De meeste mensen bevinden zich ergens tussen de 2 vormen in. Bij personen met autisme is de andere manier van waarnemen echter zo extreem dat het hun levenskwaliteit sterk beïnvloedt..

Wat houdt die andere waarneming in?

Personen met autisme worden overspoeld door prikkels. Iedereen ontvangt doorlopend prikkels, zowel uitwendige (bv geuren, woorden, aanrakingen,...) als inwendige (bv pijn, emoties,...). 

Personen zonder autisme beschikken over een filter die belangrijke informatie van onbelangrijke informatie scheidt. Daardoor zijn ze in staat om onmiddellijk de juiste context te zien. Zij moeten zich daar niet voor inspannen. Het gebeurt automatisch.

Owv hun slechtere filtering moeten personen et autisme wel moeite doen. Onbelangrijke details sijpelen door de filter heen, terwijl belangrijke details verloren gaan. Over het algemeen ontvangen ze teveel prikkels. Met de prikkels die ze ontvangen, moeten ze dan ook nog eens zelf de context beredeneren. Dat vergt tijd en energie. Aangezien ze niet altijd over de nodige informatie beschikken, kunnen ze zich ook wel eens vergissen bij het beredeneren van die context. 

Aangezien autisme veel denkwerk vereist, valt autisme vooral op op die momenten dat men niet kan nadenken of op momenten dat men snel moet reageren (bv nieuwe situaties, wanneer men moe is, op drukke plaatsen, een bijkomende mentale handicap,...)

Personen met autisme zijn ook hyper-of hypogevoelig. Van welke aspecten ze hinder ondervinden, verschilt van persoon tot persoon. Ik ken bijvoorbeeld personen wiens tastzin extreem ontwikkeld is. Anderen voelen dan weer geen koude of warmte ....

Zelf heb ik vooral problemen met geluid. Ik hoor alles luider en scherper. Geluid doet vaak letterlijk pijn aan mijn oren. Daarnaast ben ik extreem emotioneel. Geuren ervaar ik daarentegen minder intens.

Ten slotte hebben personen met autisme een andere vorm van redeneren. Daar waar de redenering van personen zonder autisme in eerste instantie via woorden verloopt, verloopt de redenering van personen met autisme eerder via sensorische gewaarwordingen. ( via beelden, gevoelens, kleuren, geuren, smaken...) Ze worden steeds verplicht die sensorische ervaringen te vertalen naar woorden. Ook dat vergt tijd en energie.